กานพลู เป็นไม้ยืนต้น สูง 5 - 10 เมตร ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม
รูปวงรีหรือรูปใบหอกกว้าง 2.5 - 4 ซม. ยาว 6 - 10 ซม.
ขอบเป็นคลื่น ใบอ่อนสีแดงหรือน้ำตาลแดงเนื้อใบบางค่อนข้างเหนียว ผิวมัน ดอกช่อ
ออกที่ซอกใบกลีบดอกสีขาวและร่วงง่าย กลีบเลี้ยงและฐานดอกสีแดงหนาแข็ง ผลเป็นผลสดรูปไข่
ส่วนที่ใช้ : เปลือกต้น ใบ ดอกตูม ผล น้ำมันหอมระเหยกานพลู
สรรพคุณของกานพลู
เปลือกต้น
: แก้ปวดท้อง แก้ลม คุมธาตุ
ใบ : แก้ปวดมวน
ดอกตูม : รับประทานขับลม ใช้แต่งกลิ่น
ดอกกานพลูแห้ง: ที่ยังไม่ได้สกัดเอาน้ำมันออก และมีกลิ่นหอมจัด มีน้ำมันหอมระเหยมาก รสเผ็ด ช่วยขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง และแน่นจุกเสียด แก้อุจจาระพิการ แก้โรคเหน็บชา แก้หืด แก้ไอ แก้น้ำเหลืองเสีย แก้เลือดเสีย ขับน้ำคาวปลา แก้ลม แก้ธาตุพิการ บำรุงธาตุ ขับเสมหะ แก้เสมหะเหนียว ขับผายลม ขับลมในลำไส้ แก้ท้องเสียในเด็ก แก้ปากเหม็น แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้รำมะนาด กับกลิ่นเหล้า แก้ปวดฟัน
ผล : ใช้เป็นเครื่องเทศ เป็นตัวช่วยให้มีกลิ่นหอม
น้ำมันหอมระเหยกานพลู - ใช้เป็นยาชาเฉพาะแห่ง แก้ปวดฟัน ฆ่าเชื้อทางทันตกรรม เป็นยาระงับการชักกระตุก ทำให้ผิวหนังชา
ใบ : แก้ปวดมวน
ดอกตูม : รับประทานขับลม ใช้แต่งกลิ่น
ดอกกานพลูแห้ง: ที่ยังไม่ได้สกัดเอาน้ำมันออก และมีกลิ่นหอมจัด มีน้ำมันหอมระเหยมาก รสเผ็ด ช่วยขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง และแน่นจุกเสียด แก้อุจจาระพิการ แก้โรคเหน็บชา แก้หืด แก้ไอ แก้น้ำเหลืองเสีย แก้เลือดเสีย ขับน้ำคาวปลา แก้ลม แก้ธาตุพิการ บำรุงธาตุ ขับเสมหะ แก้เสมหะเหนียว ขับผายลม ขับลมในลำไส้ แก้ท้องเสียในเด็ก แก้ปากเหม็น แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้รำมะนาด กับกลิ่นเหล้า แก้ปวดฟัน
ผล : ใช้เป็นเครื่องเทศ เป็นตัวช่วยให้มีกลิ่นหอม
น้ำมันหอมระเหยกานพลู - ใช้เป็นยาชาเฉพาะแห่ง แก้ปวดฟัน ฆ่าเชื้อทางทันตกรรม เป็นยาระงับการชักกระตุก ทำให้ผิวหนังชา
วิธีใช้ยา
- แก้อาการ ท้องอืดเฟ้อ ขับลมใน
ผู้ใหญ่- ดอกตูม 4-6 ดอกใช้ทุบให้ช้ำ ชงน้ำดื่มครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว หรือใช้ดอกแห้ง 5-8 ดอก ต้มน้ำพอเดือด ดื่มแต่น้ำ ถ้าบดเป็นผง 0.12-0.6 กรัม ชงน้ำสุกดื่ม
เด็กอ่อน- ใช้ดอกแห้ง 1 ดอก ทุบแช่ไว้ในน้ำเดือด 1 กระติก (ความจุราวครึ่งลิตร) สำหรับชงนมใส่ขวดให้เด็กดูด แก้ท้องอืด
ผู้ใหญ่- ดอกตูม 4-6 ดอกใช้ทุบให้ช้ำ ชงน้ำดื่มครั้งละครึ่งถ้วยแก้ว หรือใช้ดอกแห้ง 5-8 ดอก ต้มน้ำพอเดือด ดื่มแต่น้ำ ถ้าบดเป็นผง 0.12-0.6 กรัม ชงน้ำสุกดื่ม
เด็กอ่อน- ใช้ดอกแห้ง 1 ดอก ทุบแช่ไว้ในน้ำเดือด 1 กระติก (ความจุราวครึ่งลิตร) สำหรับชงนมใส่ขวดให้เด็กดูด แก้ท้องอืด
- แก้ปวดฟัน
ใช้น้ำมันที่ได้จากการกลั่นดอกตูมของดอกกานพลู 4-5 หยด ใช้สำลีพันปลายไม้ จุ่มน้ำมันจิ้มลงในรูที่ปวดฟัน และใช้แก้โรครำมะนาด หรือใช้ทั้งดอกเคี้ยว แล้วอมไว้ตรงบริเวณที่ปวดฟันเพื่อระงับอาการปวด หรือใช้ดอกกานพลูตำพอแหลกผสมกับเหล้าขาวเพียงเล็กน้อยพอแฉะใช้จิ้ม หรืออุดที่ปวดฟัน
- ระงับกลิ่นปาก
ใช้ดอกตูม 2-3 ดอก อมไว้ในปาก จะช่วยทำให้ระงับกลิ่นลง
สูตรสุขภาพจากกานพลู
น้ำกานพลูเพื่อสุขภาพแก้ไอชุ่มคอด้วยกานพลู
ดอกกานพลู 1/2-1 ช้อนชา
น้ำมะนาว 1/4 แก้ว
เถาชะเอม 1/4 ขีด (25 กรัม)
ลูกกระวาน 1-2 ช้อนชา
น้ำตาลทราย 1 ขีด
น้ำสะอาด 2 1/2 แก้ว
เกลือป่นเล็กน้อย
วิธีทำ
สูตรนี้จะช่วยแก้ไอ ขับเสมหะ
แก้คอแห้ง ให้นำ เถาชะเอมมาสับให้เป็นชิ้น ใส่น้ำสะอาดต้มรวมกับดอกกานพลูและ
ลูกกระวานตำให้แหลกต้ม ให้เดือด 5 นาที ยกลงกรองเอาแต่น้ำ เทน้ำมะนาวลงผสม จากนั้นค่อยๆ
เติมน้ำตาลทรายและเกลือป่น คนให้ละลายชิมรสพอหวานตามใจชอบ
อ่านเพิ่มเติมที่ : http://www.greenerald.com/สมุนไพร/กานพลู
อ่านเพิ่มเติมที่ : http://www.greenerald.com/สมุนไพร/กานพลู